رزومه من
محمد ابراهیم پور بروجنی، روانشناس مالی رفتاری، نویسنده و پژوهشگر حوزه‌ی روانپویشی، هنر و ادبیات، تصمیم و اقتصاد، از چهره‌هایی است که مسیر حرفه‌ای‌اش در مرز میان روان‌کاوی، علوم مالی و فلسفه‌ی بقا شکل گرفته است.
او از نخستین روان‌شناسان ایرانی بود که مفهوم «روان‌شناسی مالی رفتاری» را از چارچوب صرفاً دانشگاهی و اقتصادی بیرون آورد و آن را در میدان واقعی رفتار انسان، بازار، ورزش و زندگی، با کار با بیش از ۲۵۰۰ سرمایه‌گذار و معامله‌گر به‌کار بست. او اعتقاد دارد که اقتصاد رفتاری تنها زمانی معنا دارد که درون آن، روان انسان فهمیده شود؛ روانی که همواره میان میل و بقا در نوسان است.
او زاده‌ی سال ۱۳۷۴ در اصفهان است. تحصیلات کارشناسی خود را در رشته‌ی روان‌شناسی عمومی در دانشگاه آزاد اسلامی قم گذراند و دانش آموخته‌ی کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد بین‌المللی کیش است. او بعدها با دریافت مدرک DBA مالی رفتاری از دانشگاه بین‌المللی سینوو، مسیر خود را به‌سوی ادغام روان‌شناسی و اقتصاد رفتاری گسترش داد. هم‌زمان، در معتبرترین دانشگاه‌های جهان دوره‌هایی چون:
- Behavioral Finance از دانشگاه Duke آمریکا
- Social Psychology از دانشگاه Wesleyan آمریکا
- Self-Knowledge and the Unconscious از دانشگاه Edinburgh اسکاتنلد
را گذراند و از همان سال‌ها به شکل‌گیری بینشی رسید که بعدها آن را «مالی رفتاری پویشی» نامید؛ نظریه‌ای که خود بنیان گذاشت و معتقد است مشکل اساسی مالی رفتاری در رویکرد اشتباهی است که از روان‌شناسی گرفته، در حالی‌که باید آن را بر مبنای روان‌کاوی و سازوکارهای ناخودآگاه تصمیم‌گیری بازخوانی کرد.
فعالیت حرفه‌ای او با روان‌شناسی ورزش آغاز شد؛ جایی که ذهن، بدن و بقا در شدیدترین حالت خود با هم تلاقی می‌کنند. از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱، او به‌عنوان روانشناس و سپس روانشناس ارشد تیم ملی بوکس جمهوری اسلامی ایران فعالیت کرد. پس از آن دوران در دو دوره از رقابت‌های جهانی بوکس حضور داشت و نقش او در آماده‌سازی ذهنی ورزشکاران حرفه‌ایی در بالاترین سطح رقابت‌ها، یکی از عوامل موفقیت آن‌ها در هر تورنومنت بود. او در المپیک توکیو ۲۰۲۰ در کنار دانیال شه بخش و سید شاهین موسوی و نیز در المپیک پاریس ۲۰۲۴ نیز در کنار امید احمدی صفا بود. محمد ابراهیم پور همراه با میثم قشلاقی (تایسون ایران) و سجاد کاظم زاده نیز در تورنومنت‌های مختلف بین المللی کار کرد؛ ورزشکارانی که هر یک در مسیر خود نماد پایداری، تعادل روانی و تمرکز در شرایط فشار بودند.
این تجربه‌های میدانی، نقطه‌ی عطفی در مسیر فکری او شد. او از نزدیک با ساختار روانی انسان در لحظات تصمیم‌گیری بحرانی مواجه شد و همان الگوهای ذهنی را بعدها در رفتار معامله‌گران بازارهای مالی بازشناخت؛ جایی که اضطراب شکست و هیجان پیروزی، همان‌قدر واقعی است که در رینگ بوکس. این پیوند میان میدان مسابقه و میدان بازار، بذر نظریه‌ی مالی رفتاری پویشی را در ذهن او کاشت؛ نظریه‌ای که بعدها پایه‌ی فعالیت پژوهشی و آموزشی‌اش در آکادمی چارتیکال جبل عاملی شد.
او سال‌ها در آکادمی تکنولوژی ترید چارتیکال جبل عاملی به‌عنوان مدیر دپارتمان روان‌شناسی و مرکز پژوهش و فناوری فعالیت کرد و در همین دوران، نظام آموزشی نوینی را برای تحلیل و درمان ذهن معامله‌گر طراحی نمود. در این نظام، معامله‌گر نه کاربر ابزارهای مالی بلکه سوژه‌ای روانی تلقی می‌شود که هر تصمیم او انعکاس سازوکارهای دفاعی ناخودآگاهش است.
در همین دوره، آثار متعددی منتشر کرد که از جمله آن‌ها می‌توان به کتاب «من گفته بودم» اشاره کرد که با همکاری احمدرضا جبل عاملی نگاشته شد و در آن، بحران مالی جهانی ۲۰۲۳ پیش از اعلام رسمی فدرال رزرو آمریکا پیش‌بینی شده بود. این کتاب تحلیلی روان‌کاوانه از رفتار جمعی بازار جهانی و مکانیسم‌های دفاعی نظام سرمایه‌داری در مواجهه با اضطراب فروپاشی بود. در کنار آن، او کتاب «برابر با اصل است» را منتشر کرد؛ مجموعه‌ای از غزل‌های او که تلفیقی است از روان و شعر، و بازتابی از درونی‌ترین تجربه‌های انسانی در قالب زبان شاعرانه.
محمد ابراهیم پور بروجنی مقالات متعددی را در کنفرانس‌های علمی و مجلات پژوهشی منتشر کرده است که هر یک، بخشی از مسیر فکری او را مستند می‌کنند. از جمله:
- Comparison of the Level of Aggression and Personality Between the Athletes of the Adult National Boxing Team of IR.IRAN and Non-Athletes، (ششمین کنفرانس بین‌المللی روان‌شناسی، مشاوره و علوم تربیتی، ۲۰۲۰)
- Comparing the Levels of Emotional Intelligence and Stress Coping Strategies Between Athletes of the IR.IRAN’s Adult National Boxing Team and Non-Athletes، (نهمین کنفرانس ملی روان‌شناسی، علوم تربیتی و اجتماعی، ۲۰۲۰)
- Examining and Comparing the Verses of Saadi’s Educational Field with Albert Bandura’s Observational Learning Theory، (هفتمین کنفرانس بین‌المللی روان‌شناسی و مشاوره، ۲۰۲۱)
- Investigating the Concepts of Art and Personality from the Perspective of the Psychodynamic School in the Style of Metal Music، (سومین کنفرانس بین‌المللی روان‌شناسی، علوم تربیتی و اجتماعی، ۲۰۲۱)
- Investigating the Concept of Love by Analyzing Saadi’s Ghazal No.435 from a Psychodynamic Point of View، (سومین کنفرانس بین‌المللی روان‌شناسی، علوم تربیتی و علوم انسانی، ۲۰۲۱)
- An Overview of the Concept of Love in the Verses of Saadi’s Romantic Lyrics and Its Comparison with Dependent Personality and Defense Mechanisms، (دومین کنفرانس علوم تربیتی و علوم انسانی، ۲۰۲۱)
- Predicting the Relationship of Childhood Trauma on the Formation of Defensive Styles with the Mediating Role of Thematic Relationships in Traders، (دومین کنفرانس علوم اجتماعی، روان‌شناسی و علوم انسانی، ۲۰۲۲)
- A Review of the Concept of Patience in Saadi’s Verses and Its Comparison with the Concepts of Impulse Control and Ambiguity Tolerance in Psychodynamics، (دوازدهمین کنفرانس بین‌المللی روان‌شناسی و مشاوره، ۲۰۲۲)
- Price Correction and Its Justification in Behavioral Finance with the Jabalameli Chartical Method and Its Adaptation to the Omnipotence Defense Mechanism، (چهارمین کنفرانس بین‌المللی علوم انسانی و روان‌شناسی، ۲۰۲۲)
- Subjectivity and Loss Limit in Behavioral Finance with Jabalameli Chartical Approach، (اولین کنفرانس کاربردی علوم انسانی در مدیریت و اقتصاد، ۲۰۲۳)
- High Ratio of the Number of Sales Transactions to Purchase Transactions Among General Traders: Unconscious Desire، (سومین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های پیشرفته در مدیریت و علوم انسانی، ۲۰۲۳)
این مجموعه از پژوهش‌ها نشان می‌دهد که مسیر او از روان‌شناسی کلاسیک آغاز و به سوی تحلیل ذهن اقتصادی انسان در نظام سرمایه‌داری ادامه یافته است؛ مسیری که در آن، مفاهیم فرویدی، لکان، سعدی و باندورا در کنار نظریه‌های مالی مدرن به کار گرفته شده‌اند تا رفتار اقتصادی نه به‌عنوان «گزینه‌های عقلانی»، بلکه به‌مثابه بازتابی از ناخودآگاه جمعی و فردی فهم شود.
در کنار پژوهش و تدریس، او فعالیت‌هایی در طراحی صنعتی و هنر نیز داشته است. در سال ۲۰۲۳، پروژه‌ای را با عنوان «طراحی خودرو بر مبنای اصول بقا‌محور» ، همراه با مهندس سید محمد علی چاوشی، آغاز کرد که هدفش خلق زبان جدیدی در طراحی بر پایه‌ی روان‌شناسی بقا و امنیت است؛ تلاشی برای نشان دادن اینکه حتی در صنایع مهندسی نیز، رفتار انسان و نیازهای ناخودآگاه او نقشی تعیین‌کننده دارند.
محمد ابراهیم پور بروجنی در مسیر حرفه‌ای خود، آموزگار و تحلیلگری بوده که باور داشت رشد فردی، روانی و مالی سه نمود از یک واقعیت‌اند. او با سال‌ها تدریس خود، متخصصان بسیاری را در این حوزه تربیت کرد.
در سال‌های اخیر، او با راه‌اندازی برند و پلتفرم Idorise، نظام فکری خود را به بستری عمومی‌تر منتقل کرد. ایدورایز بر پایه‌ی نظریه‌های روان‌کاوی کلاسیک و پسافرویدی بنا شده و حرکت انسان را از «نیاز» تا «درک واقعیت» روایت می‌کند. در این چارچوب، مالی رفتاری تنها یک علم اقتصادی نیست؛ بلکه ابزاری است برای خودشناسی، رشد و بلوغ روانی. همان‌طور که او بارها گفته است، «بازار تنها جایی‌ست که ناخودآگاه، با پول سخن می‌گوید.»
مسیر او از رینگ بوکس تا تالار بورس، از کلاس درس تا کنفرانس بین‌المللی، از شعر تا نظریه، در نهایت به درکی واحد ختم می‌شود: انسان، در هر میدان، همان است که در ناخودآگاه خود می‌زید. و آن‌گاه که این ناخودآگاه شناخته شود، تصمیم نیز معنا می‌یابد. این درک، اساس ایدورایز است؛ جایی که محمد ابراهیم پور بروجنی با ترکیب روان‌کاوی، مالی رفتاری و ادبیات، راهی تازه برای فهم انسان در جهان معاصر گشوده است؛ حرکتی از نیاز تا درک واقعیت.
